Bestuurdersdag 2023 - Ronde 1: 10.10 - 11.10 uur

Hieronder vindt u alle beschikbare presentaties.

Sessie 1 Van de straat, een ervaringsdeskundige uit de criminaliteit aan het woord
Sessie 2 Betrek de Raad bij NIS2
Sessie 3 Burgerfora/burgerberaden in gemeenten
Sessie 4 De rol van gemeenten in klimaatambities van het nieuwe kabinet
Sessie 5 No-cure-no-pay WOZ aangepakt; ministerie geeft goed voorbeeld door te luisteren naar uitvoeringsorganisaties
Sessie 6 Sollicitanten zijn op. Wat nu?
Sessie 7 Veiligheid als onderdeel van de transitie
Sessie 8 Schuldhulpverlening vanuit inwonerperspectief
Sessie 9 Nieuwe verwachtingen van gemeentelijke uitvoering: hooggespannen of haalbaar?
Sessie 10 Propositie Sociaal domein
   

1. Van de straat, een ervaringsdeskundige uit de criminaliteit aan het woord



In het gesprek over criminaliteit en criminele jongeren/ jongvolwassenen praten we vaak óver ze in plaats mét ze. In deze deelsessie krijgen deelnemers een unieke kans om in gesprek te gaan met een jongen ‘Van de straat’ met een authentiek verhaal. Ook om aangrijpingspunten te vinden voor de VNG-inzet op het tegengaan van kansenongelijkheid en wat de basis moet zijn voor bestaanszekerheid.

Lange tijd kent het leven van Mohamed Hedi (1992) twee zekerheden: of hij is op straat bezig met stelen, drugsdealen en het plegen van overvallen, of hij zit in de gevangenis. Van school komt weinig terecht, en hoewel hij goed kan voetballen leveren periodes in de jeugd bij FC Utrecht en PSV niets op.

In de criminaliteit is hij wél succesvol. Net als zoveel jongens uit de Utrechtse wijk Overvecht. Als hij voor de zoveelste keer wordt opgepakt, beseft hij dat hij zo niet verder kan. Hij wil en moet de criminaliteit de rug toekeren. Een lange en moeilijke weg volgt, maar hij slaagt; nu helpt hij jonge delinquenten op het rechte pad te krijgen. Maar hoewel Mohamed gelukkiger is dan ooit, blijft de straat lonken.

Met schrijver Hugo Verkley (1985) tekende Mohamed zijn levensverhaal op en plaatst dit in een bredere context. Waarom belanden dit soort jongens in de criminaliteit? Hoe kan dit mogelijk worden voorkomen? Het is een waargebeurd en inspirerend verhaal over armoede, ongelijkheid, verleiding en zingeving.

Sprekers:
Mohamed Hedi (ervaringsdeskundige) en Hugo Verkley (schrijver, journalist en podcastmaker) Mathijs Zwinkels

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Bestuur en Veiligheid.


2. Betrek de Raad bij de NIS2
De gemeenteraad stelt de (financiële) kaders vast en controleert het College van B&W. Daarom is het ook bij een onderwerp als digitale veiligheid belangrijk de raad te betrekken. Maar hoe doe je dat bij zo’n breed en complex onderwerp als de verscherpte NIS2 regelgeving, die vanuit Europa op ons af komt?

In deze workshop gaan we zelf aan de slag. Aan de hand van een casus bekijken we stap voor stap hoe we de raad mee kunnen nemen in de impact die de NIS2 regelgeving op en in de gemeente heeft. Leuk en zinvol voor bestuurders, ambtenaren én raadsleden zelf.

Sprekers:
Peter van Enk en Nikki Nguyen beiden Beleidsadviseur Digitale Samenleving bij de VNG

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Informatiesamenleving.

 naar boven

3. Burgerfora/burgerberaden in gemeenten
Op veel plekken in Nederland worden momenteel burgerfora georganiseerd. Burgerfora (of burgerberaden) worden gezien als een belangrijke vernieuwde participatievorm om ingewikkelde vraagstukken verder te brengen en inwoners invloed uit te laten oefenen op keuzes die raken aan hun persoonlijke leven en hun omgeving. Naast dat dit instrument kansen biedt, is het ook een complex middel, dat zich moet verhouden tot de representativiteit van de democratie.

Sinds maart van dit jaar loopt de pilot Burgerfora met 8 gemeenten in Nederland. De VNG organiseert samen met het ministerie van BZK deze pilot, waarin 8 gemeenten ongeveer gelijktijdig zijn gestart met het organiseren van een eigen beraad en gaandeweg leren van elkaar. Naast 4 bijeenkomsten met de pilotgemeenten zijn er ook 2 landelijke bijeenkomsten om ervaringen uit land en wetenschappelijke inzichten uit binnen- en buitenland te delen. De eerste bijeenkomst is op 12 oktober (ongeveer 100 aanmeldingen) en de 2e staat gepland voor juni 2024.

Deze deelsessie geeft bestuurders inzicht in de resultaten uit de lopende pilot en biedt handvatten voor het gesprek over de kansen en uitdagingen die het organiseren van een burgerberaad met zich meebrengt. Verder gaat deze deelsessie specifiek in op de rol van bestuurders in het organiseren van een succesvol gemeentelijk burgerberaad.

Burgerfora

Sprekers:
Petra Paulides, Jan Maessenn, Robin Koster en Marijn Rombouts

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Bestuur en Veiligheid.

naar boven

4. De rol van gemeenten in klimaatambities van het nieuwe kabinet
De stap naar voren om invulling te geven aan de klimaatopgave.

Gemeenten hebben een aantal taken uit het klimaatakkoord op zich genomen. De klimaatdoelstelling is verhoogd naar 55% CO2-reductie in 2030. Vanuit verschillende kanten (klimaatpakket huidig kabinet, Europese greendeal, verkiezingsprogramma’s) worden maatregelen voorgesteld om deze ambities waar te maken. Daarbij wordt in een aantal gevallen ook gekeken naar een rol voor gemeenten.

Tot nu toe zijn we terughoudend geweest in het accepteren van extra taken, en eigenlijk alleen daar waar dat noodzakelijk was voor de uitvoer van het al bestaand klimaatbeleid (denk aan netcongestie, nationaal isolatieplan, natuur-inclusief isoleren). Hierbij hebben we steeds getoetst aan de door de leden gestelde randvoorwaarden.

De vraag is of er ruimte is om een stap naar voren te doen. Kunnen we een proactief aanbod doen welke nieuwe taken en verantwoordelijkheden gemeenten op willen pakken om een effectieve bijdrage te leveren aan de ambitieuzere klimaatdoelen?

In deze werksessie schetst de VNG welke nieuwe verantwoordelijkheden op gemeenten afkomen en bespreken we met elkaar welke nieuwe taken en rollen gemeenten op willen en kunnen pakken om de transitie te laten slagen. En wat hebben we daarbij nodig van het Rijk en andere partijen? We nemen jullie inbreng mee om het nieuwe kabinet te laten zien wat gemeenten kunnen bieden en wat daarvoor nodig is. 

Spreker:
Christiaan Hoetz, Senior adviseur Energietransitie Berenschot en Michiel Hellebrekers van de VNG

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Economie, Klimaat, Energie en Milieu.

naar boven

5. No-cure-no-pay WOZ aangepakt; ministerie geeft goed voorbeeld door te luisteren naar uitvoeringsorganisaties
De VNG heeft jarenlang gewezen op de overlast van no-cure-no-pay bureaus bij de gemeentelijke uitvoering van de Wet WOZ. Alleen de laatste jaren krijgen wij gehoor. Dat is in belangrijke mate te danken aan de Staatssecretaris van Fiscaliteit en Belastingdienst, Marnix van Rij, en de medewerkers van het ministerie die oog hebben voor de negatieve praktijkervaringen van de gemeentelijke organisaties met die bureaus.

We leggen in deze deelsessie uit wat het ministerie en de VNG hebben gedaan en wat we nog kunnen doen om de knelpunten in de uitvoeringspraktijk in de wet- en regelgeving op het gebied van de WOZ en belastingen aan te pakken: makkelijker en groener, met een goed presterende overheid.

Sprekers:
Nicoline Bergman, coördinator Belastingen/WOZ, Team Financiën en Rob de Korte, senior beleidsmedewerker Belasting/WOZ, Team Financiën

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Financiën.

 naar boven

6. Sollicitanten zijn op. Wat nu?
Als je gemeenten vraagt waar het op dit moment in de uitvoering het meeste pijn doet, is het antwoord eensluidend: wij komen mensen tekort. De vraag naar gemeentemedewerkers blijft onverminderd hoog en het ziet er niet naar uit dat die vraag de komende jaren zal verminderen. Dit personeelstekort belemmert gemeenten in de uitvoering. In de verenigingsstrategie 2030 is een gezamenlijke aanpak van personeels- c.q. arbeidsmarkttekorten dan ook een van de twee hoofdinitiatieven die het streefbeeld van een sterke gemeentelijke bestuurslaag ondersteunen.

Om gemeenten hierin te helpen is een propositie Arbeidsmarktkrapte opgesteld voor de ALV in juni 2023. Dit voorstel geeft in grove lijnen aan hoe het programma Arbeidsmarktkrapte de komende 3 jaar deze problematiek wil aanpakken. Het programma heeft als kernambitie om de aantrekkingskracht van het werken bij gemeenten te behouden, effectieve inzet van personeel te stimuleren en collectiviteit onder gemeenten te bevorderen. 

Gemeenten zijn hard bezig om oplossingen te bedenken en in te voeren om de gemeentelijke dienstverlening op niveau te houden. Twee gemeenten vertellen hoe zij dit aanpakken. 

Ook de rijksoverheid heeft last van arbeidsmarktkrapte en het komende kabinet willen we dan ook meegeven dat prioriteren, faseren en samenwerken dit vraagstuk een stap verder kan brengen.

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Arbeidszaken.

naar boven

7. Veiligheid als onderdeel van de transitie
Rond de energietransitie zijn incidenten en risico’s te verwachten als het gaat om de toepassing van allerlei nieuwe technieken (waterstof, windturbines, elektrificatie, geothermie, etc.). Hoe bereiden gemeenten zich hier op voor en welke rol spelen gemeenten eigenlijk ten aanzien van dit vraagstuk?

Wat hebben bestuurders nodig om goed de integrale afweging te kunnen maken bij gebiedsontwikkelingen?

Sprekers:
Wethouder De Jonge (gemeente Dordrecht) en Jop Fackeldey (Oud-wethouder Lelystad)

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Economie, Klimaat, Energie en Milieu.

 naar boven

8. Schuldhulpverlening vanuit inwonerperspectief
De routekaart Financiële Zorgen (routekaart FZ) biedt gemeenten een basis voor de integrale uitvoering vanaf bewustwording, vroegsignalering, regelen van schulden, begeleiding en nazorg. De routekaart FZ biedt concrete handvatten om capaciteit en middelen zo effectief en efficiënt mogelijk in te zetten, kennis en ervaring te delen en op gelijke basis te werken. De routekaart geeft houvast, gebaseerd op wat vanuit inwonersperspectief als ideaal gezien wordt. Het biedt een compleet kader voor de inrichting van de gehele dienstverlening en bevat initiatieven die bewezen effectief en opschaalbaar zijn. Ook maakt de routekaart standaardiseren van maatwerk mogelijk.

De routekaart bestaat uit diverse mijlpalen met bijbehorende stappen, die de inwoner samen met de professional doorloopt. De mijlpalen representeren het inwonersperspectief. Per doelgroep en thema zijn ook de andere sporen uitgewerkt. Denk hierbij aan het perspectief van de uitvoerder (SHV-ers particulieren en -ondernemers), het perspectief van de beleidsadviseur of het informatiekundig perspectief (CIO's, informatie-architecten, i-adviseurs en i-managers). Elementen van de routekaart zullen worden ingezet als start van een basisdienstverlening schulden in de Aanpak Geldzorgen, Armoede en Schulden (AGAS) van minister van Armoedebeleid, Participatie en Pensioen, Carola Schouten. Commissie PSI, Taskforce Samen Organiseren en College van Dienstverleningszaken gingen u voor. Graag nemen we u mee in wat de routekaart voor uw gemeente kan betekenen.  

Spreker:
Mariëlle Fleuren VNG Realisatie

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Participatie, Schuldhulpverlening en Integratie.

 naar boven

9. Nieuwe verwachtingen van gemeentelijke uitvoering: hooggespannen of haalbaar?
Er zijn hooggespannen verwachtingen van de uitvoeringskracht van gemeenten. Dat blijkt uit een analyse van de verkiezingsprogramma’s van de grootste politieke partijen. Gemeenten willen ook een stap naar voren doen op grote opgaven als de energietransitie, bestaanszekerheid en de inrichting van Nederland. Daarvoor moeten de randvoorwaarden voor een goede uitvoering van taken op orde zijn. Dat dat nu niet het geval is, blijkt uit de stand van de uitvoering gemeenten 2023. Deze analyse spreekt daarbij onder andere over (on)uitvoerbare wet- en regelgeving, voldoende en goed personeel, passende en voldoende financiering en een duidelijk afwegingskader over welke taken bij welke overheidslaag thuishoren.

In deze sessie gaan we aan de hand van deze twee analyses met u het gesprek aan wat er nodig is om invulling te (blijven) geven aan de grote maatschappelijke opgaven.

Sprekers:
Roel Wever (Burgemeester Heerlen) Femke Polman (VNG) en Miriam Leeflang (VNG)

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie van Dienstverleningszaken.

 

10. Propositie Sociaal domein
Momenteel wordt er een update uitgevoerd over de propositie sociaal domein. Deze wordt op 22 november in de commissies besproken. Vanuit de opbrengsten wordt een pamflet gemaakt dat als basis geldt voor onze inhoudelijke input in de formatie.

Deze sessie is voornamelijk bedoeld voor bestuurders langs de landsgrens met Duitsland en/of België.

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Zorg, Jeugd en Onderwijs.



 naar boven