Bestuurdersdag 2023 - Ronde 2: 11.20 - 12.20 uur

Hieronder vindt u alle beschikbare presentaties.

Deelsessies ronde 2
Sessie 1 Ruimte voor bedrijvigheid van de toekomst
Sessie 2 Goed lokaal bestuur. Op zoek naar eenvoud
Sessie 3 Neeeee! Niet weer over gemeentefinanciën!
Sessie 4 Hoe maak je de bouw van goedkopere koopwoningen haalbaar?
Sessie 5 De impact van de Digital Decade op uw gemeente
Sessie 6 Gemeenten in de wereld
Sessie 7 Raadsleden in de VNG: de kansen van morgen!
Sessie 8 Cultuur borgen in de toekomst? Dat kan alleen via maatschappelijke verankering!
Sessie 9 AI in de gemeente: kansen en kaders voor de transformatie van dienstverlening en beleid


Tijdens deze sessie heeft u keuze uit:

1. Ruimte voor bedrijvigheid van de toekomst
Als gemeenten zijn we hard bezig om ons voor te bereiden op een duurzame toekomst in 2040. Wonen, energietransitie en klimaat staan daarbij hoog op de agenda, maar hebben we voldoende scherp welke nieuwe ruimtevraag dit met zich mee brengt. En hebben we ook een beeld waar we in 2040 gaan werken? Welke bedrijvigheid willen we dan en niet onbelangrijk: waar?

Ruimte voor economie staat nog niet overal op de agenda, terwijl dit toch een essentieel onderdeel is van ons vestigingsklimaat en bovendien samenhangt met vele andere dossiers. Zo gaat bv. de circulaire economie nieuwe ruimte vragen en wordt nagedacht hoe om te gaan met grootschalige ruimtevragers. Aantrekkelijke binnensteden, vitale kernen en duurzame bedrijventerreinen kunnen werkgelegenheid ‘nabij’ behouden. En ook bedrijven met een hoge milieubelasting moeten ergens een plek krijgen.  

In deze deelsessie verkennen we de belangrijkste opgaven die we als gemeenten zien, welke toekomstvisie we hebben voor 2040, en welke rol we als gemeenten voor onszelf zien om dit te realiseren.

Sprekers:
Frank den Brok en Jan Goijaarts, wethouders VNG commissie EKEM en bestuurlijk netwerk economie

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Economie, Klimaat, Energie en Milieu.

 naar boven 

2. Goed lokaal bestuur. Op zoek naar eenvoud
Het lokaal bestuur lijkt voor steeds meer complexere opgaven te staan: digitalisering, energietransitie, woningnood, ondermijning, schuldenproblematiek, vluchtelingencrisis, gezonde leefomgeving, kansengelijkheid, lokale inclusie. Taken en opgaven nemen toe, evenals de veelheid aan partijen en samenwerkingsverbanden om die opgaven te realiseren. Hoe zijn we in dit alles goed lokaal bestuur?  

Die vraag heeft ook de VNG-commissie Bestuur & Veiligheid zich gesteld. In een interactieve discussie gaan we met elkaar op zoek naar antwoorden. We schromen daarbij de heilige huisjes niet. Horen al die taken wel op het bordje van gemeenten? Waarom is alles opgeknipt in diffuse ketens en samenwerkingsverbanden? Hoe krijgen we de eenvoud voor onszelf en de inwoners weer terug? En in hoeverre wil die inwoner eigenlijk meebeslissen? Of wil ze vooral serieus genomen worden door een bestuur dat luistert en heldere beslissingen neemt?

In Nederland kunnen we bogen op een lange en stevige traditie van goed lokaal bestuur. De resultaten hiervan zijn dagelijks voor iedereen zichtbaar. Daarop voortbouwend benoemen we vanuit de Verenigingsstrategie in deze deelsessie de basiselementen voor goed lokaal bestuur als het ogenschijnlijk complex wordt. Dit is mede input voor een te schrijven VNG-visiedocument. Uw ervaring en inbreng zijn van harte welkom! 

Met medewerking van onder anderen de commissieleden:
Gerdo van Grootheest, burgemeester van Culemborg
Ina Sjerps, burgemeester van Harlingen
Philip van Veller, wethouder Leidschendam-Voorburg
Jos Hessels, burgemeester van Echt-Susteren

Gesprekleider:
Rienk Janssens, Strateeg Sociaal Domein VNG

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Bestuur en Veiligheid.

 naar boven 

3. Neeeee! Niet weer over gemeentefinanciën!
In deze sessie bespreken we de financiële verhouding met rijk, wat daar nu mis mee is en welke mogelijkheden er zijn om dit te verbeteren. Hierbij worden onder andere de normering en de verdeling besproken.

Sprekers:
David Rietveld en Peter van Zoest, VNG

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Financiën.

 naar boven 

4. Hoe maak je de bouw van goedkopere koopwoningen haalbaar?
De financiële perspectieven voor gemeenten zijn niet onverdeeld positief. Tegelijkertijd is het ook helder dat een nieuw kabinet minder financiële ruimte heeft dan afgelopen jaren. De combinatie van publiek met privaat geld kan in theorie dan ook een uitkomst bieden om publieke belangen toch goed te kunnen borgen.

De mogelijkheden daartoe bespreken we in deze sessie, waarbij met name de invalshoek vanuit landelijk niveau wordt gehanteerd. Zo nemen we de perspectieven mee van pensioenfondsen, impact investors en financiële instellingen zoals banken en verzekeraars. En daarnaast nemen we het perspectief van de rijksoverheid en de gemeenten in totaal om te bezien hoe we een hefboom kunnen creëren tussen privaat en publiek geld.

Het gesprek is deels informerend en deels interactief, om ervaringen van deelnemers aan de sessie op te halen. Het gesprek wordt verzorgd door verzorgd door Arjen Gielen, directeur van SVn (Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten)

Sprekers:
Arjen Gielen, directeur van SVn

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Ruimte, Wonen en Mobiliteit.

 naar boven 

5. De impact van de Digital Decade op uw gemeente
“De mens in het hart van de digitale transformatie”

Een gezonde leefomgeving, klimaatneutrale steden, circulaire wijken en dienstverlening waarin de mens centraal staat. Voorbeelden van maatschappelijke opgaven waarvoor overheden aan de lat staan en waar digitalisering als een rode draad doorheen loopt. De digital decade is hierbij ons kompas. Het laat zien hoe u zich naar de toekomst toe kunt bewegen en hoe u de mens in het hart van de digitale transformatie kunt zetten. Doet u mee?

De komende jaren komt er veel op gemeenten af. Met behulp van een pakket aan wet -en regelgeving streeft de Europese commissie naar digitalisering die zorgt voor een inclusieve samenleving waar de mens en het dagelijks leven centraal staan. De VNG verstevigt de belangen van gemeenten in Europa. Dit doen wij door een lobby op bestaande instrumenten en door het uitvoeren van vroegtijdige impactanalyses.

Maar wat is nu de impact van het pakket aan wet -en regelgeving dat op gemeenten afkomt? Wat doet u nu al en hoe kunnen we door samen te werken, deze enorme klus klaren? Wat is uw rol en hoe gaat de VNG u hierbij helpen. We nemen u graag mee en laten u in deze sessie zien wat de impact is van de digital decade op uw gemeente.

Sprekers: 
Guido Rink (Wethouder gemeente Emmen) en Jonas Onland (VNG) 

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie van Informatiesamenleving.

 naar boven 

6. Gemeenten in de wereld
De wereld is aan het veranderen: De oorlog in Oekraïne, rond de Palestijnse gebieden en andere conflicten in de wereld laten zien hoe  machtsverhoudingen nu al op scherp staan.  Natuurrampen zoals in Turkije/Syrië en in Marokko komen steeds vaker voor. Wat is de rol of positie van VNG International en Nederlandse gemeenten ten aanzien van actuele internationale conflicten en rampen?

Tijdens deze deelsessie kijken we ook verder vooruit. In het toekomstbeeld Nederland 2040 worden een aantal wereldwijde ontwikkelingen geschetst. China is in 2040 de grootste economie van de wereld. In Afrika vindt snelle economische ontwikkeling plaats maar armoede blijft een groot probleem. Door o.a. bevolkingsgroei neemt de druk op beschikbare grondstoffen, energie en water toe. Veel landen blijven vatbaar voor conflict door onder meer klimaatverandering en armoede.

Wat betekenen deze ontwikkelingen voor de toekomst van de duurzame ontwikkelingsdoelen? Wat zijn kansen op het gebied van grensoverschrijdende samenwerking? En welke trends voorzien we voor de toekomst als het gaat om internationale solidariteit, economische samenwerking en de relatie met eigen inwoners?

In deze sessie bespreken we de rol en reactie van VNG International en Nederlandse gemeenten aan de hand van een actuele rampen in Oekraïne, Turkije, Marokko en de Palestijnse gebieden. Ook kijken we verder vooruit naar trends in internationalisering van gemeenten richting toekomst, en bespreken we wat dit betekent voor bijvoorbeeld grensoverschrijdende samenwerking en betrokkenheid van gemeenten in internationale samenwerking.

Sprekers: 
Marjon de Hoon-Veelenturf (Burgemeester gemeente Baarle-Nassau) Milka Yemane (Raadslid Amsterdam) en Pieter Jeroense ( Directeur VNG International)

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Europa en Internationaal.

 naar boven 

7. Raadsleden in de VNG: de kansen van morgen!
In deze inhoudelijke deelsessie verkennen we vanuit en met de commissie Raadsleden en Griffiers de mogelijkheden om de positie van raadsleden in de VNG te verbeteren.

We gaan op zoek met de deelnemers naar welke informatie en activiteiten noodzakelijk zijn om de positie van raadsleden in de VNG te verbeteren en de ondersteuning van raadsleden en gemeenteraden te verbeteren. Ook de nieuwe VNG Verenigingsstrategie 2030 geeft hieraan een nieuwe impuls.

Ook geeft de deelsessie inzicht in de activiteiten die de VNG al organiseert voor en met raadsleden, zoals de Raad op Zaterdag en de digitale leeromgeving voor raadsleden. Wat kunnen we hieraan verbeteren?

Een unieke kans om met elkaar na te denken over de kansen van morgen en daar vandaag mee te beginnen.

Sprekers:
Robbert Lievense, Henk Bouwmans en Jori Veenman

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Raadsleden en Griffiers.

 naar boven 

8. Cultuur borgen in de toekomst? Dat kan alleen via maatschappelijke verankering!
We staan er niet vaak bij stil, maar cultuur vormt voor een belangrijk deel van ons maatschappelijk leven en onze identiteit. Nationaal, maar zeker ook individueel, lokaal en regionaal. Cultuur draagt ook bij aan talloze maatschappelijke opgaven als welzijn, zorg, sociale cohesie en democratische betrokkenheid (vergelijk Europese Commissie, juni 2023). Niet voor niets staat culturele ontplooiing ook in de Grondwet (artikel 22) als onderdeel van de brede volksgezondheid waar de overheid zorg voor moet dragen.

Jaarlijks dragen gemeenten het overgrote deel (60%) van de publieke middelen bij aan cultuur. Ze opereren daarin autonoom, maar zien de druk op beschikbare middelen toenemen. Het huidige cultuurbestel, met ieders taakverdeling, biedt steeds minder sturing en houvast.

Recent heeft demissionair staatssecretaris Gunay Uslu de ‘vernieuwingsagenda cultuurbestel 2029’ aangekondigd. Dat is een hoopvol teken. Vanuit de verenigingsvisie 2030 – een stap naar voren – heeft de VNG besloten om als partner in het cultuurbestel een eigen propositie cultuur op te stellen. Dat is gebeurd met inbreng vanuit veel gemeenten en heeft geleid tot concrete voorstellen om cultuur in de toekomst via vier pijlers te blijven borgen: cultuurwaarde, cultuurstimulering, cultuurspreiding en cultuurfinanciering.

Juist als cultuur niet tot uw portefeuille behoort, is deze deelsessie uiterst nuttig: het geeft handelingsperspectieven om cultuur en andere opgaven meer met elkaar te verbinden. Oftewel wat cultuur kan toevoegen aan úw bestuurlijke domein: maatschappelijk, sociaal, de gebouwde leefomgeving.

Wat staat gemeenten de komende tijd te doen om cultuur niet als afzonderlijk domein maar via de maatschappelijke waarde ervan te borgen? Wat hebben we hiervoor van het rijk én anderen nodig? 

Spreker: 
Janita Tabak- wethouder oa WMO en Welzijn, Kunst en Cultuur in gemeente De Fryske Marren en portefeuillehouder cultuur en erfgoed in de commissie ZJO bij VNG.

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Zorg Jeugd en Onderwijs.

 naar boven 

9. AI in de gemeente: kansen en kaders voor de transformatie van dienstverlening en beleid
Artificial Intelligence (AI) is een ontwikkeling die nu al invloed kan hebben op de gemeentelijke dienstverlening. In deze sessie bespreken we wat AI, en met name generatieve AI, kan betekenen voor uw gemeente. We verkennen de overheidsbrede visie op deze technologie en gaan in op concrete voorbeelden. Zo kan AI bijdragen aan meertalige en inclusieve dienstverlening, het efficiënt verwerken van bezwaarschriften en het snel doorgronden van beleids- en wetteksten.

Daarnaast voeren we de discussie over de rol van AI binnen de gemeente en hoe we het gebruik van deze technologie (interbestuurlijk) in goede banen leiden. Is het slechts een geavanceerde vorm van automatisering, of biedt het mogelijkheden voor een fundamentele verbetering van de dienstverlening? En hoe kijken we aan tegen tools zoals 'WetGPT', die ons kunnen helpen maar ook ethische vragen oproepen?

Deze sessie werpt een blik op een mogelijke toekomst van gemeentelijke dienstverlening en de vragen die het oproept. Het biedt een platform om de praktische en ethische aspecten van AI in de gemeentelijke context te verkennen. Mis deze kans niet om deel uit te maken van een cruciale dialoog die de toekomst van uw gemeente kan vormgeven.

Sprekers: 
Iris Muis, Giulia Bossenecker, Peter Paul Hellings en Dirk van Brederode  

Deze deelsessie wordt georganiseerd door de Commissie Informatiesamenleving. 

 naar boven